FİLİZ YETİŞİM SÜRECİ
Çocukken pamukta fasulye yetiştiren nesillerin bugün evde mikro filiz yetiştirmesi şaşırtıcı mı? Üstelik mikro filiz trendi giderek daha fazla insanın ilgisini çekiyor. Sebebi basit: Mikro filizler daha besleyici; yeşillendirilip büyütülen sebze demetlerinden kat kat daha fazla vitamin ve mineral içeriyorGiderek popüler hale gelen mikro filizler beslenmede sağlık, lezzet ve doyuruculuk arayışında olanların yeni favorisi. Üstelik giderek yaygınlaşıyor. Her gün daha fazla insan evinde, balkonunda ya da kış bahçesinde mikro ölçekte seralar yaparak ya da bunun için basit mutfak kaplarından yararlanarak deneysel çalışmalar içine giriyor. Kimileri mercimeği filizlendirmek için minik kaselerden yararlanıyor, kimileri kapaklı plastik kutuların içine hazırladığı perlit ve toprak karışımını koyarak yonca filizlendiriyor. Sonuçta emeklerinin karşılığını yaklaşık iki hafta içinde alarak mini mini sebzecikleri ister salatalarda, ister sandviçlerde keyifle tadıyorlar.
Mikro filiz nedir?Mikro filiz, sebze ve bakliyat tohumlarının yaklaşık bir parmak uzunluğunda filizlendirilerek yeşertilmesine ve yeşil yapraklı minik sebzecikler elde edilmesine deniyor. Bu şekilde yetiştirilen mikro filizlerin daha fazla uzamasına izin verilmiyor. Yetişen bitkiler, tutamlar halinde bir makas yardımıyla kesilerek kah salatalara ilave ediliyor, kah tatlıları ya da diğer besinleri süslemede kullanılıyor. Her hâlükârda çok lezzetli ve besleyici olan mikro filizlerin istenen boyuta ulaşması tohumdan tohuma değişiklik gösterse de ortalama 12 gün sürüyor.Olgun sebzelerden daha yararlıBu filizleri “konsantre sebze” olarak da düşünebiliriz. Mikro filizler, boyut olarak küçük ve olgunlaşmamış olmalarına rağmen aynı tür sebzelerin yetişkinlerine oranla yüzde 20 ila 600 oranında daha fazla besin değerine sahip olabiliyor.Farklı türde 25 filiz üzerinde yapılan araştırmalar başta C vitamini olmak üzere, E vitamini ve betakaroten maddelerinin mikro filizlerde olgun sebzelerden dört kat daha fazla olduğunu gösteriyor. Sindirim sisteminin dostu olan mikro filizler pişirilmek için oldukça hassas, bu nedenle çiğ tüketilmesi daha doğru.Yeşilliklerin, insan yaşam süresine etki eden telomer uzunluğuna yarar sağladığı biliniyor. Buradan yola çıkarak konsantre sebze olarak kabul ettiğimiz bu yeşilliklerin de telomer uzunluğuna kat kat fazla etki ederek yaşlanmayla, hücre bozulmalarıyla ve kanser gibi sağlık sorunlarıyla mücadele etmemize yardımcı olacağını söyleyebiliriz.
Topraklı mı topraksız mı?Mikro filiz trendinin şimdiden bazı farklı akımları da ortaya çıktı. Bazı akımlar topraksız bazıları ise topraklı mikro filiz yetiştiriciliğini savunuyor. Her ikisi de mümkün ancak biz bu aşamada mikro filizler ile yeşertilmiş tohum arasındaki farkın altını çizelim: Tohumları yeşertmek için toprağa ihtiyaç yok, başlangıç için sadece tohumları bir kasede biraz nemli tutarak yeşermeleri sağlanabilir; ancak filizlendirmek için toprak kullanımı daha etkili sonuçlar ortaya koymamıza yardım ediyor. Bitkinin az da olsa gelişerek yeşil yapraklarını filizlendirmesi için toprak ve sudan alacağı besinlere de ihtiyacı olabilir.
Soya, bambu, yonca ve brokoliMikro filiz olarak yetiştirilen gıdaların başında soya, bambu, yonca ve brokoli geliyor. Soya ve bambu özellikle yurt dışında çok yaygın. Ülkemizde de marketlerde soya fasulyesi filizlerini konserve ya da taze olarak bulmak mümkün. Evlerde ise daha ziyade yonca ve brokoli yetiştiriliyor. Tabii, mercimekten kuru fasulyeye, barbunyadan nohuda, buğdaydan bezelyeye dek tohumu, tanesi olan her şey yeşertilebiliyor. Örneğin bezelyenin mikro filizlerinin yetişmiş bezelye tanesinden çok daha tatlı, lezzetli ve besleyici olduğu biliniyor. Evinde bezelye tanesinden mikro filizler yetiştirenlerin yanı sıra ayçiçeği çekirdeği büyütenler de var. Hatta roka, kişniş, karalahana, keten tohumu gibi farklı tatlar deneyenler de hiç de az değil.
Gelecek vadeden sektör
İlk olarak Çin’de ortaya çıkan ve daha sonra tüm Asya’ya yayılan mikro filiz tüketiminin giderek tüm dünyaya uzanması ve evlerde dahi kolayca yetiştirilmesi bu trendin daha popüler hale gelmesine yardım ediyor. Üstelik sadece evlerde amatör yetiştiricilik düzeyinde değil gelecek vadeden bir sektör olarak şimdiden adından söz edilmeye başlandı bile.Az sayıda firma bugün mikro filiz yetiştirerek başta restoranlar olmak üzere niş marketlere ürün pazarlıyor. Tabii bu aşamada mikro filizlere her pazarda rastlamak pek mümkün değil. Mikro filizleri günlük beslenme rutinine eklemek bir demet semizotu ya da bir demet ıspanak eklemek kadar kolay da değil. Hazırını kolayca bulmak mümkün olmadığından evlerde emek vererek, sevgi göstererek mikro filizler büyütülebilir.
Evde brokoli mikro filizi yetiştiriyoruz
Malzemeler
İki çorba kaşığı brokoli tohumu
İki avuç temiz toprak
Bir avuç perlit (incitaşı)
Geniş, yayvan plastik bir kap ya da saksı
Sprey şişesi
Su
Ortam:Çimlendirme aşamasında:
Karanlık
Filizlendirme aşamasında:
Aydınlık
Her iki aşamada:
Nemli ve ılık (yaklaşık 20 – 24°C)
Yapılışı:Bir avuç temiz toprağı kabın zeminine yayın. Üzerine perlitlerin yarısını serpiştirin. Bu aşamada sprey şişesine temiz, klorsuz içme suyu koyarak toprağı nemlendirin. Perlit suyu tutarak toprakta sürekli nem kalmasını sağlayacaktır. Kalan toprağın yarısını da üzerine yaydıktan sonra tohumları serpiştirin. Üzerine bir-iki kez spreyle su sıkın. Toprağın kalan diğer yarısını üzerine örtün, kalan perliti de serpiştirdikten sonra tekrar spreyle su sıkıp karanlık ve ılık bir ortamda birkaç gün çimlendirin. Günde bir-iki defa spreyle su sıkarak nemini korumasını sağlayın. Birkaç gün içinde çimlenen tohumlarınızı filizlendirme aşamasına geçirmek için karanlık ortamdan alarak ışık gören bir alana yerleştirin. Burada güneş ışığından yararlanarak daha iyi beslenen çimleriniz bir hafta içinde hızla uzayacak. Toplamda ise yaklaşık 12 gün içinde mikro filizlerinizi hasat edebileceksiniz.
Püf noktası:Çimlendirme aşamasını topraksız yapmak için bir gece boyunca nemli bir kapta tohumları ya da taneleri bekletmeniz yeterli. Sonradan çimlerin altına ve üzerine hafifçe toprak serpmeniz gerekir.Tohumların ve toprağın sulu değil nemli olmasına dikkat edin. Fazla suda tohumlar, çimler veya filizler çürüyebilir.Önemli olan; tohumları çok derine gömmemek ve toprakları, çimlerin yüzeye rahatça çıkabilmesi için sıkıştırmadan seyrek olarak serpiştirmek
Yorumlar
Yorum Gönder